Program badań przesiewowych raka jelita grubego w latach 2019-2021

Program finansowany przez Ministerstwo Zdrowia w ramach „Narodowej Strategii Onkologicznej”.

W latach 2019-2021 z możliwości wykonania badania konoskopowego w ramach programu skorzystało 1220 osób:
•    w 2019 roku 500 osób, w tym 109 badań wykonanych w znieczuleniu
•    w 2020 roku  400 osób, w tym 110 badań wykonanych w znieczuleniu
•    w 2021 roku 320 osób, w tym 115 badań wykonanych w znieczuleniu
W przypadku  640 pacjentów wykryto i usunięto polipy jelita grubego, u 8 osób wykryto nowotwór jelita grubego.
Główne cele Programu badań przesiewowych raka jelita grubego:
•    zwiększenie odsetka raków wykrywanych we wczesnych stadiach zaawansowania (A i B wg Dukes’a),
•    zwiększenie odsetka wyleczenia (5-letnich przeżyć),
•    obniżenie zachorowalności na raka jelita grubego,
•    obniżenie umieralności na raka jelita grubego,
•    obniżenie kosztów leczenia raka w skali kraju (dzięki leczeniu raków wykrywanych we wczesnych stadiach zaawansowania i dzięki usuwaniu stanów przedrakowych – polipów).
Do skorzystania z badań kwalifikowały się:
*osoby w wieku 50 – 65 lat, niezależnie od wywiadu rodzinnego,
*osoby w wieku 40 – 49 lat, które mają krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano raka jelita grubego,
*osoby w wieku 25 – 49 lat z rodziny z zespołem Lyncha.W tej grupie osób konieczne jest potwierdzenie rozpoznania przynależności do rodziny z zespołem Lyncha z poradni genetycznej na podstawie spełnienia tzw. kryteriów amsterdamskich i ewentualnego badania genetycznego. Członkowie takiej rodziny powinny mieć powtarzane kolonoskopie, co 2-3 lata, chyba, że badanie genetyczne wskaże, że u danej osoby nie ma mutacji genetycznych i że dana osoba może być zwolniona z wykonywania kontrolnych (nadzorczych) kolonoskopii
*osoby w wieku 20-49 lat z rodziny z zespołem polipowatości rodzinnej gruczolakowatej (FAP).
Kryteria dyskwalifikujące:
*objawy kliniczne sugerujące istnienie raka jelita grubego
* kolonoskopia w ostatnich 10 latach