26 stycznia 1966 r. pierwszego w Polsce przeszczepu nerki wykonali profesorowie Jan Nielubowicz i Tadeusz Orłowski.
Transplantacja narządów jest metodą leczenia ratującą życie i zdrowie pacjentów. Stosuje się ją w przypadku schyłkowej niewydolności organów, takich jak nerki, serce, wątroba, płuca, trzustka, jelita. Leczenie to umożliwia powrót do zdrowia około 1-1,5 tysiącom osób w skali roku w całej Polsce.
W Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Olsztynie działa jedyny w województwie warmińsko-mazurskim Oddział Transplantologii i Chirurgii Ogólnej, który przeszczepia nerki.
Oddział funkcjonuje od kwietnia 2015 r. w zmodernizowanych pomieszczeniach byłego bloku operacyjnego na czwartym piętrze szpitala. Jednak historia przeszczepiania nerek w Szpitalu Wojewódzkim jest znacznie dłuższa. Ośrodek Przeszczepiania Nerek w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Olsztynie powstał w lipcu 2010 r. Przypomnijmy, że pierwszy na Warmii i Mazurach zabieg przeszczepu nerek u dwójki pacjentów wykonał pod koniec listopada 2010 r. zespół pod kierunkiem Andrzeja Kobrynia.
10 czerwca 2012r. w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Olsztynie powołano Warmińsko-Mazurskie Biuro Koordynacyjno-Organizacyjne ds. Transplantacji. To właśnie „mózg” działalności transplantacyjnej. Biuro zajmuje się organizacją i koordynacją pobierania oraz przeszczepiania narządów i tkanek oraz ustawiczną pracą nad rozwojem tej działalności w całym województwie warmińsko-mazurskim.
Z końcem 2016 r. w Szpitalu Wojewódzkim rozpoczął działalność Ośrodek Kwalifikujący do Przeszczepienia. Jego głównym zadaniem jest rejestracja potencjalnych biorców, potwierdzanie ich zgłoszenia oraz gromadzenie informacji dotyczących potencjalnego biorcy istotnych z punku widzenia przyszłego przeszczepienia.
W Szpitalu Wojewódzkim od 2010 roku do końca 2016 r. przeszczepiono łącznie niemal 170 nerek. W roku 2015 dokonano 23 przeszczepień nerek od dawców zmarłych, a w 2016 takich zabiegów było 29.
Należy też pamiętać, że przy okazji pobrania nerek do transplantacji specjaliści ze Szpitala Wojewódzkiego pobierają inne narządy, przeszczepiane w innych ośrodkach, takie jak: serce, wątroba i trzustka, a także tkankę – rogówkę oka. Jak więc podkreślają transplantolodzy jedna osoba, od której są pobierane organy ratuje życie kilku pacjentów, dla których przeszczep to jedyna szansa na życie.
Ordynatorem Oddział Transplantologii i Chirurgii Ogólnej jest dr Leszek Adadyński.
Jak podkreślają transplantolodzy „nie ma przeszczepów bez dawców”, dlatego tak istotną kwestią jest zgoda na pobranie organów, które mogą uratować życie ciężko chorym pacjentom. Specjaliści zachęcają więc do wypełnienia i posiadania tzw. oświadczenia woli, w których zgadzamy się na pobranie po śmierci swoich tkanek i narządów do przeszczepienia. W ten sposób „dają dowód świadomej chęci ratowania życia i przywracania zdrowia chorym ludziom. Własnoręczne podpisanie oświadczenia ułatwia bliskim osoby zmarłej oraz lekarzom uszanowanie wyrażonej woli” – czytamy na stronie internetowej Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji „Poltransplant”, instytucji, która w imieniu Ministerstwa Zdrowia czuwa nad prawidłową organizacją przeszczepów w Polsce.
Poltransplant przypomina: „po wypełnieniu oświadczenia poinformuj swoich bliskich, że to zrobiłeś.
Wypełnione oświadczenie woli należy nosić razem z dokumentami osobistymi
(dowodem osobistym, prawem jazdy).
Oświadczenie woli ma charakter jedynie informacyjny i nie trzeba go nigdzie zgłaszać ani rejestrować!”
Wzór oświadczenia woli jest dostępny na stronie internetowej http://www.poltransplant.org.pl.